Opis
Saint Martin to malownicza wyspa na Karaibach, znana ze swojego wyjątkowego podziału na dwie części: francuską Saint-Martin i holenderską Sint Maarten. To jedno z niewielu miejsc na świecie, gdzie dwie różne narodowości dzielą jedną wyspę, co czyni ją unikalnym miejscem do odwiedzenia. Saint Martin znajduje się w północno-wschodniej części Karaibów, około 300 km na wschód od Puerto Rico. Wyspa ma powierzchnię 87 km. kw., z czego 53 km należy do Francji, a 34 km do Holandii. Klimat jest tropikalny, z ciepłymi temperaturami przez cały rok, a pora deszczowa trwa od czerwca do listopada. Pierwszymi mieszkańcami wyspy byli Arawakowie, a później Karaibowie. W 1493 roku odkrył ją Krzysztof Kolumb. W XVII wieku Francuzi i Holendrzy zgodzili się podzielić wyspę, co trwa do dzisiaj. Mimo różnych administracji, obie części współpracują ze sobą i zachowują harmonijną koegzystencję. Saint Martin jest znana ze swoich pięknych plaż. Orient Bay po stronie francuskiej i Maho Beach po holenderskiej są najbardziej znane. Maho Beach jest wyjątkowa ze względu na bliskość lotniska Princess Juliana, gdzie samoloty przelatują nisko nad głowami plażowiczów. Marigot to stolica francuskiej części wyspy. Znajdują się tu kolorowe targi, butiki, restauracje i zabytki, takie jak Fort Louis. Philipsburg to z kolei stolica holenderskiej części, znana z Duty-Free shopów, kasyn, i pięknej plaży Great Bay. Tropikalny park Loterie Farm po stronie francuskiej oferujący zip-lining, wędrówki i relaks przy naturalnych basenach. Najwyższym punktem na wyspie jest Pic Paradis, oferujący zapierające dech w piersiach widoki na całą wyspę. Saint Martin jest miejscem, gdzie spotykają się różne kultury. Francuska część jest bardziej europejska, z kawiarniami, boulangeries i haute cuisine. Holenderska część ma bardziej międzynarodowy charakter z różnorodną kuchnią i rozrywkami. Na wyspie odbywa się wiele festiwali i wydarzeń. Carnaval w Philipsburgu to jedno z najważniejszych świąt, pełne kolorowych parad, muzyki i tańców. W Marigot odbywają się również liczne festiwale, w tym kulturalne i muzyczne. Saint Martin oferuje szeroki wybór zakwaterowania, od luksusowych resortów po bardziej kameralne pensjonaty. Wyspa ma dwa główne lotniska: Princess Juliana International Airport (holenderska część) i Grand Case-Esperance Airport (francuska część). Komunikacja po wyspie jest łatwa dzięki wynajmom samochodów, taksówkom i lokalnym autobusom.
Geografia
Wyspa Saint Martin leży w północno-wschodniej części Karaibów, w archipelagu Małych Antyli. Znajduje się około 300 km na wschód od Puerto Rico i 240 km na północny zachód od Gwadelupy. Saint Martin jest częścią grupy wysp nazywanej Wyspami Zawietrznymi (Leeward Islands). Wyspa jest podzielona między dwie suwerenne państwa: Saint-Martin (część francuska): Zajmuje północną część wyspy. Jest miejscem terytorium zamorskiego Francji. Sint Maarten (część holenderska): zajmuje południową stronę wyspy. Jest jednym z czterech krajów konstytuujących Królestwo Niderlandów. Saint Martin ma zróżnicowany krajobraz, który obejmuje: wybrzeża i plaże, wzgórza i góry oraz las tropikalny. Wyspa słynie z pięknych, piaszczystych plaż, które są jednymi z jej największych atrakcji turystycznych. Najbardziej znane plaże to Orient Bay, Maho Beach, Grand Case Beach, i Anse Marcel. Centralną część wyspy charakteryzują wzgórza i góry. Najwyższy punkt to Pic Paradis, który wznosi się na wysokość 424 metrów n.p.m. i oferuje wspaniałe widoki na całą wyspę. Znajdują się także obszary z bujną roślinnością tropikalną, szczególnie w rejonie Loterie Farm, gdzie można znaleźć szlaki turystyczne i zip-lining. Wyspa nie posiada dużych rzek ani jezior, ale ma kilka małych zbiorników wodnych, które są ważne dla ekosystemu. Są to głównie słone bagna i laguny. W pobliżu Saint Martin znajdują się małe wyspy satelitarne, które są popularnymi miejscami na jednodniowe wycieczki; Pinel Island: mała, niezamieszkana wyspa na północnym wschodzie, znana z pięknych plaż i doskonałych warunków do snorkeling oraz Tintamarre: również niezamieszkana wyspa, oferująca spokojne plaże i ciekawe formacje skalne.
Przyroda
Saint Martin posiada bogatą różnorodność biologiczną. Dominują tu rośliny tropikalne, takie jak palmy, krzewy, drzewa owocowe (np. mango, guawa), oraz egzotyczne kwiaty. Na wyspie można spotkać różnorodne gatunki ptaków, jaszczurki, małe ssaki, a w wodach otaczających wyspę - bogactwo morskiego życia, w tym koralowce, ryby tropikalne i żółwie morskie.
Kultura
Kultura wyspy Saint Martin jest wyjątkowa i fascynująca, łącząca wpływy francuskie, holenderskie i karaibskie. Ta różnorodność znajduje odzwierciedlenie w muzyce, tańcu, sztuce, kuchni i życiu codziennym mieszkańców, czyniąc Saint Martin miejscem, gdzie każdy może znaleźć coś dla siebie i doświadczyć bogatego dziedzictwa kulturowego. Silne wpływy francuskie widać w kuchni, architekturze, stylu życia i sztuce. Francuska część wyspy jest bardziej spokojna, z mniejszym naciskiem na życie nocne i więcej na relaks i kulturę. Francuska kultura artystyczna jest obecna w licznych galeriach, festiwalach muzycznych i wystawach sztuki. Holenderska część jest bardziej kosmopolityczna i tętni życiem. Znana jest z dynamicznego życia nocnego, kasyn, sklepów wolnocłowych i międzynarodowej kuchni. Liczne festiwale muzyczne, karnawały i wydarzenia sportowe przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów. Saint Martin obchodzi wiele świąt i festiwali, które odzwierciedlają jej różnorodność kulturową. W holenderskiej części karnawał jest największym wydarzeniem roku, z kolorowymi paradami, muzyką, tańcami i występami na żywo. Francuska część również obchodzi karnawał, ale na mniejszą skalę, z paradami, maskaradami i tradycyjnymi tańcami. Dzień Świętego Marcina (11 listopada): obchodzony w części francuskiej na cześć patrona wyspy, z festiwalami, koncertami i uroczystościami religijnymi. Dzień Króla (27 kwietnia): w części holenderskiej, obchodzony na cześć króla Holandii, z paradami, koncertami i festynami. Heineken Regatta: coroczna międzynarodowa regata, która przyciąga żeglarzy z całego świata do rywalizacji i wspólnej zabawy. Muzyka i taniec są nieodłącznym elementem kultury Saint Martin. Można tu wyróżnić następujące gatunki muzyczne: calypso i soca: Popularne gatunki muzyczne na wyspie, szczególnie w czasie karnawału. zouk i kompa: Muzyka wywodząca się z francuskich Karaibów, popularna na imprezach i festiwalach. Reggae i dancehall: gatunki muzyczne, które zdobyły popularność dzięki bliskości Jamajki i innych wysp karaibskich. Wyspa ma także bogatą tradycję artystyczną. Lokalni artyści często inspirują się pięknem przyrody, życiem codziennym i dziedzictwem kulturowym. Wyroby z muszli, ręcznie robione biżuteria, tkaniny i inne pamiątki można znaleźć na lokalnych targach i w sklepach.
Ciekawostki
“Saint Martin jest jedyną wyspą na świecie, która jest podzielona między dwa państwa: Francję (część północna - Saint-Martin) i Holandię (część południowa - Sint Maarten). Granica między nimi jest otwarta, bez kontroli paszportowej.”
“Na Saint Martin znajduje się słynne lotnisko Princess Juliana International Airport, którego pas startowy jest bardzo blisko plaży Maho. Widok startujących i lądujących samolotów nad plażą jest jednym z najbardziej charakterystycznych obrazów wyspy.”
“Pic Paradis to najwyższy szczyt na Saint Martin, osiągający wysokość około 424 metrów nad poziomem morza. Z jego wierzchołka można podziwiać spektakularne widoki na całą wyspę.”
“Mimo że Saint Martin jest jedną z najmniejszych wysp na Morzu Karaibskim, to jej podział między Francję i Holandię czyni ją jedną z najmniejszych wysp, która jest terytorialnie podzielona między dwa suwerenne państwa.”
“W holenderskiej części wyspy znajduje się strefa wolnocłowa, co czyni ją popularnym miejscem dla międzynarodowych zakupów. Turyści często przybywają tutaj, aby kupować elektronikę, perfumy, biżuterię i inne towary bez cła.”
“Saint Martin jest znany z niektórych z najpiękniejszych plaż na świecie, takich jak Orient Bay, Maho Beach, i Cupecoy Beach, które przyciągają miłośników słońca, plażowania i sportów wodnych z całego świata.”
“Karnawał jest jednym z najważniejszych wydarzeń na Saint Martin. Obchodzony jest zarówno po stronie francuskiej, jak i holenderskiej, z kolorowymi paradami, muzyką na żywo, tańcami i festiwalowym klimatem.”
“Kuchnia Saint Martin jest bogata i zróżnicowana, łącząc wpływy francuskie, holenderskie, karaibskie i międzynarodowe. To prawdziwa uczta dla smakoszy, oferująca szeroki wybór lokalnych przysmaków i specjałów.”
Religia
Na wyspie praktykowane są różne religie, z dominującym chrześcijaństwem. Kościoły katolickie, protestanckie, anglikańskie, a także świątynie innych wyznań są powszechne, odzwierciedlając religijną różnorodność mieszkańców.
Kuchnia
Kuchnia Saint Martin jest prawdziwą ucztą dla zmysłów, łączącą wpływy różnych kultur w harmonijny sposób. Niezależnie od preferencji kulinarnych, każdy znajdzie tu coś dla siebie, od wykwintnych dań po proste, ale smaczne potrawy lokalne. Kulinarna podróż po wyspie to jedno z najważniejszych doświadczeń, jakie czeka na odwiedzających Saint Martin.
Francuska część wyspy oferuje wyrafinowaną kuchnię, inspirowaną tradycyjną kuchnią francuską oraz wpływami kreolskimi. Znajdziemy tu wiele restauracji serwujących dania haute cuisine, a także bistro i kawiarnie z lżejszymi potrawami. Tutejsze specjały to: bouillabaisse: tradycyjna zupa rybna z Prowansji, przygotowywana z różnych gatunków ryb, skorupiaków, warzyw, przypraw i ziół. Foie Gras to delikatna wątróbka gęsia lub kacza, często serwowana z owocowymi konfiturami i chrupiącym chlebem. Croissants i bagietki, czyli świeże wypieki, dostępne w lokalnych boulangeries, idealne na śniadanie oraz crepes: cienkie naleśniki, podawane zarówno na słodko (np. z czekoladą, owocami) jak i na słono (np. z serem, szynką).
Kuchnia holenderskiej części wyspy jest bardziej różnorodna i międzynarodowa, z silnymi wpływami karaibskimi, indonezyjskimi i europejskimi.
Znana jest z takich przysmaków jak: keshi yena (tradycyjne danie karaibskie, składające się z nadziewanego sera Edam, wypełnione mieszanką mięsa (najczęściej kurczaka), warzyw, przypraw i oliwek), stoba (karaibski gulasz, który może być przygotowany z różnych mięs (wołowina, koza) i warzyw, duszonych w aromatycznym sosi), poffertjes (małe, puszyste naleśniki, często podawane z masłem i cukrem pudrem, popularne na jarmarkach i festiwalach), bitterballen (holenderskie przekąski, małe kulki z mięsnym nadzieniem, panierowane i smażone, serwowane zazwyczaj z musztardą).
Kuchnia kreolska i karaibska jest wszechobecna po obu stronach wyspy. Dania te charakteryzują się użyciem świeżych, lokalnych składników, takich jak ryby, owoce morza, owoce tropikalne, warzywa, przyprawy i zioła.
Specjały tej kuchni to: accras de Morue (smażone kulki z solonego dorsza, przyprawione czosnkiem, cebulą, papryką i ziołami), Colombo de Poulet (kreolskie curry z kurczaka, przyprawione mieszanką colombo, zawierającą kurkumę, kumin, kolendrę i inne aromatyczne przyprawy), conch fritters (smażone kulki z mięczaków, popularne jako przystawka), Johnny Cakes (małe, smażone placki, często serwowane jako dodatek do głównych dań lub na śniadanie).
Saint Martin obfituje w świeże, tropikalne owoce i warzywa. Mango, papaja, gujawa, banany, ananasy oraz kokos są powszechnie dostępne i używane w wielu daniach oraz deserach.
Historia
Pierwszymi znanymi mieszkańcami wyspy byli Arawakowie, którzy przybyli z Ameryki Południowej około 800 roku n.e. Osiedlili się na wyspie, zajmując się głównie rolnictwem i rybołówstwem. Około XIV wieku wyspę zamieszkali Karaibowie, którzy wypierali Arawaków. Saint Martin została odkryta przez Krzysztofa Kolumba podczas jego drugiej podróży do Nowego Świata w 1493 roku. Kolumb nazwał wyspę Isla de San Martín na cześć świętego Marcina z Tours, ponieważ odkrył ją w dniu jego święta (11 listopada). Pomimo wczesnego odkrycia przez Hiszpanów, wyspa nie została natychmiast skolonizowana. Dopiero w XVII wieku Europejczycy zaczęli interesować się Saint Martin. W 1631 roku Holendrzy założyli na niej pierwszą osadę i zbudowali fort Amsterdam w pobliżu dzisiejszego Philipsburga. Wkrótce potem, w 1633 roku, Hiszpanie zajęli wyspę i kontrolowali ją aż do 1648 roku, kiedy to opuścili Saint Martin. W 1648 roku podpisano traktat Concordia między Francją a Holandią, który podzielił wyspę na dwie części. Holendrzy kontrolowali południową część wyspy (Sint Maarten), a Francuzi północną część (Saint-Martin). Mimo podziału, mieszkańcy obu części wyspy utrzymywali przyjazne relacje i współpracowali ze sobą. Przez cały XVII i XVIII wiek Saint Martin była przedmiotem licznych konfliktów między różnymi europejskimi mocarstwami. Wyspa była wielokrotnie najeżdżana i zmieniała właścicieli, ale podział na część francuską i holenderską pozostał zasadniczo niezmieniony. W XVII i XVIII wieku gospodarka wyspy opierała się głównie na plantacjach trzciny cukrowej. Do pracy na plantacjach sprowadzano mieszkańców Afryki. Niewolnictwo zostało zniesione w części francuskiej w 1848 roku, a w części holenderskiej w 1863 roku. Na początku XX wieku Saint Martin zaczęła przyciągać uwagę jako miejsce turystyczne. Rozwój turystyki nabrał tempa szczególnie po II wojnie światowej, kiedy to infrastruktura turystyczna zaczęła się rozwijać, a wyspa stała się popularnym celem podróży. W 2007 roku francuska część uzyskała status wspólnoty zamorskiej Francji, z większą autonomią w zarządzaniu lokalnymi sprawami. W 2010 roku holenderska część, stała się autonomicznym krajem wchodzącym w skład Królestwa Niderlandów, z własnym rządem i administracją. W 2017 roku wyspa została poważnie zniszczona przez huragan Irma, jeden z najsilniejszych, który kiedykolwiek uderzył w region Karaibów. Odbudowa trwała kilka lat, ale wyspa powoli wracała do swojej dawnej świetności.