Opis
Zaledwie 15 km na północ od Cusco znajduje się Święta Dolina Inków. Tworzy ją długa dolina rzeki Urubamba, wzdłuż której usadowiły się takie miasta jak Pisac, Calca, Yucay, Urubamba i Ollantaytambo. Uznawana jest za jedno z najważniejszych historycznych miejsc Ameryki Południowej, a dla samych Inków stanowiła miejsce najświętsze. Nie tylko Machu Picchu, lecz także ruiny w Pisac i w Ollantaytambo dowodzą talentu Inków w dziedzinie kamieniarstwa i architektury. Te miasta były używane jako strażnice granic Świętej Doliny i pomagały zapobiegać atakom wrogów. Święta Dolina kwitła, ponieważ jej ziemie były wystarczająco żyzne, aby stać się centrum produkcji żywności dla Inków. Nawet dziś można zobaczyć niesamowitą innowację, której podjęli się Inkowie: w Moray laboratoria rolnicze były używane do eksperymentowania z roślinami, by znaleźć optymalne warunki do ich uprawy. Inkowie uprawiali wszystko, od kukurydzy, owoców i warzyw po kakao i awokado. Dolina została zasiedlona nie tylko ze względu na jej wartość rolniczą, ale także ze względu na położenie konkretnych konstelacji gwiazd. To podkreśla, jak ważne było niebo dla Inków.
Pisac
Miasto Pisac (Pisaq w rodzimym języku keczua) leży 32 km, czyli około 40 minut od Cusco, w Świętej Dolinie Inków, wzdłuż rzeki Rio Vilcanota, znanej w górnym biegu jako rzeka Urubamba. W samym mieście znajduje się słynny targ odwiedzany przez większość podróżujących do Świętej Doliny. Czynny jest we wtorek, czwartek i niedzielę rano. Można na nim kupić ręcznie malowaną ceramikę i inne wyroby rękodzielnicze, a w niedzielę – owoce i warzywa. Na słynny targ, lokalne społeczności Keczua przyjeżdżają co niedzielę aby sprzedać swoje produkty i zaopatrzyć się w zapasy na następny tydzień. Duża część rynku jest poświęcona pamiątkom, wśród których można znaleźć tkaniny, biżuterię, poncza, kapelusze, instrumenty andyjskie, ceramikę, wyroby z alpaki oraz całą gamę innych prezentów i pamiątek. Targ rękodzieła jest otwarty codziennie od 9:00 do 16:30. Aby poznać jego bardziej autentyczne oblicze, warto pojawić się tu w niedzielę, kiedy lokalne społeczności Quechua rozkładają swoje produkty rolne na głównym placu. Do bardziej niezwykłych towarów, które można tu kupić należą naturalne proszki w różnych rzucających się w oczy kolorach, które mogą być używane jako farby akwarelowe, a także kolorowe tkaniny i odzież z alpaki.
Inną główną atrakcją w Pisac jest wspaniałe stanowisko archeologiczne o tej samej nazwie, które wznosi się na szczycie z widokiem na miasto. Jest ono podzielone na cztery obszary rozciągające się wzdłuż malowniczego grzbietu – Pisaqa, Intihuatana, Q’allaqasa i Kinchiracay. Pisac było kiedyś miejscem ważnej Drogi Inków, która wiła się przez Świętą Dolinę do granic dżungli położonej na wschodzie. Był to istotny szlak łączący Imperium Inków i miasto Paucartambo, a Pisac stał się strategicznym punktem kontrolnym. Badacze uważali, że dzięki swojemu wysokiemu położeniu służył obronie, chroniąc południowy kraniec doliny. Był to również ważny sektor rolniczy, a tarasy zbudowane na stromym zboczu są nadal w użyciu. Inną teorią na temat konstrukcji Pisac jest to, że Pachacuti, dla którego – jak uważa większość archeologów – zostało zbudowane Machu Picchu, wzniósł je, aby uczcić zwycięstwo nad lokalną grupą etniczną zwaną Cuyos. Nie wiadomo dokładnie, kiedy zbudowano Pisac. Ponieważ nie wydaje się, aby było zamieszkane przez żadną cywilizację sprzed panowania Inków, szacuje się, że zostało zbudowana nie wcześniej niż w 1440 roku.
Calca
Calca jest dobrze znana nie tylko ze swojego położenia w Świętej Dolinie, ale także z ciszy i spokoju, które idą w parze z pięknymi krajobrazami i naturalną siarkową wodą rzeki Machacancha oraz zimną wodą ze źródeł Minasmoqo.
Yucay
Zazwyczaj Yucay nie jest uwzględnione w wycieczkach po Świętej Dolinie, ale z pewnością warto je odwiedzić, ponieważ jest domem dla pałacu Inków Inca Manco Sayri Tupac II. Było także centrum produkcji rolnej Inków.
Urubamba
Żyzna dolina Urubamba była wykorzystywana do produkcji żywności i nawet dziś słynie z owoców. Wciąż można tu znaleźć wiele rdzennych społeczności, a miasto szczyci się nazwą „La Perla del Vilcanota”, czyli „Perła Vilcanota”, a to dzięki zapierającej dech w piersiach scenerii, która je otacza.
Ollantaytambo
Jedno z najciekawszych miejsc do odwiedzenia w całej Świętej Dolinie, Ollantaytambo, posiada zarówno najbardziej oryginalne, jak i najlepiej zachowane ruiny budowli inkaskich w całym Peru. Około połowy XV wieku władca Inków Pachacuti podbił i zrównał z ziemią zastane tu Ollantaytambo; miasto i pobliski region zostały włączone do jego majątku osobistego. Pachacuti odbudował miasto okazałych budowli i podjął szeroko zakrojone prace tarasowania i nawadniania doliny Urubamba. Ollantaytambo zapewniało zakwaterowanie dla szlachty Inków, a tarasy były uprawiane przez yanakuna, czyli podwładnych. Po śmierci Pachacutiego posiadłość przeszła pod zarząd jego rodzinnego klanu. Podczas hiszpańskiego podboju Peru Ollantaytambo służyło jako tymczasowa stolica Manco Inca, przywódcy ruchu oporu przeciwko konkwistadorom. Na równinie Mascabamba, niedaleko Ollantaytambo, Manco Inca pokonał hiszpańską wyprawę, blokując ich marsz ku dolinie. Jednak mimo zwycięstwa Manco Inca nie uważał swojej pozycji za dającą się utrzymać, więc w następnym roku wycofał się do gęsto zalesionego obszaru Vilcabamba, gdzie założył państwo „neo-inków”. W XIX wieku ruiny budowli inkaskich w Ollantaytambo przyciągnęły uwagę kilku zagranicznych odkrywców: byli wśród nich Clements Markham, Ephraim Squier, Charles Wiener i Ernst Middendorf, którzy opublikowali relacje z odkryć. Hiram Bingham zatrzymał się tutaj w 1911 roku podczas swojej podróży w górę rzeki Urubamba w poszukiwaniu Machu Picchu.